رویدادهای پس از میلاد مسیح
سده نخست
۰
۱۰۰
سده دوم
۱۰۱
سال ۱۲۰-۱۶۰ میلادی: خاندان کنشکا دومین خانوادهٔ کوشانی‌های بزرگ است که بعد از ختم سلطنت ویماکدفیزس به قدرت رسیدند و از سال ۱۲۰ تا ۱۶۰ میلادی حکومت کردند. بنیان‌گذار این سلسله «کنشکای کبیر» از خاندان کنشکا، از قبیله کوشانی و یکی از قبایل مهم تشکیل‌دهنده اجداد هزاره‌ها می‌باشد. بگرام در نزدیکی کابل، پایتخت تابستانی و پیشاور به حیث مرکز زمستانی وی به شما می‌رفت. ساحهٔ تحت نفوذ امپراتوری کنشکای کبیر به بزگی‌یی میان چهار رودخانه بزرگ آسیا (آمو، سند، گنگا و رود تارم) وسعت داشت.
**_.(۱۳۷۴). سایه روشن‌هایی از هزاره‌جات، هفته‌نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره سی و چهارم. صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۳ عقرب ۱۳۷۵.| سایه روشن‌هایی از وضع جامعه هزاره مؤلف استاد حسین نایل، ص ۸۱.**
۲۰۰
سده سوم
۲۰۱
۳۰۰
سده چهارم
۳۰۱
۴۰۰
سده پنجم
۴۰۱
۵۰۰
سده ششم
۵۰۱
۶۰۰
سده هفتم
۶۰۱
۶۳۲
سال ۶۳۲ میلادی: هیوان تسنگ (سیاح معروف چینی)، هنگام عبور از بامیان، آن را با نام «فان ین نا» یاد کرده است.
**_.(۱۳۷۳). سایه روشن‌هایی از هزاره‌جات، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره بیست و چهارم. صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۷ اسد ۱۳۷۵.| سایه روشن‌های از وضع جامعه هزاره مؤلف استاد حسین نایل**
۷۰۰
سده هشتم
۷۰۱
۸۰۰
سده نهم
۸۰۱
۹۰۰
سده دهم
۹۰۱
۱۰۰۰
سده یازدهم
۱۰۰۱
۱۱۰۰
سده دوازدهم
۱۱۰۱
۱۲۰۰
سده سیزدهم
۱۲۰۱
۱۳۰۰
سده چهاردهم
۱۳۰۱
۱۴۰۰
سده پانزدهم
۱۴۰۱
۱۵۰۰
سده شانزدهم
۱۵۰۱
۱۶۰۰
سده هفدهم
۱۶۰۱
۱۷۰۰
سده هجدهم
۱۷۰۱
۱۷۷۳
سال ۱۷۷۳-۱۷۹۳ میلادی: ج.هـ.هارلن بیان می‌دارد که مناطق بهسود، دای فولاد و بامیان هزاره‌جات، همچنان هزاره‌گان ترکمن و شیخ علی مقیم هندوکش، برای زمان شاه مالیات می‌پرداختند.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۰۰
سده نوزدهم
۱۸۰۱
سال ۱۸۲۸-۱۸۴۸ میلادی: در زمان شاهی دوست‌محمد مناطق دیگر هزاره‌جات به حاکمیت پادشاهان سدوزائی افزوده شد.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۴۲
سال ۱۸۴۲ میلادی: یار محمد حاکم هرات، به ترکستان افغانی لشکرکشی نمود و تعداد زیادی از فامیل‌های هزاره را در درهٔ سفلی هریرود تبعید نمود.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۷۸
سال ۱۸۷۸-۱۸۷۹ میلادی: نتیجهٔ جنگ دوم افغان و انگلیس، کسب بعضی خودمختاری‌ها برای هزاره‌جات و دیگر ولایت‌های افغانستان بود.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۸۶
سال ۱۸۸۶ میلادی: هزاره‌ها از قیام پشتون‌های غلزایی پشتیبانی نمودند.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
سال ۱۸۸۶ میلادی: در نتیجه سه تهاجم عبدالرحمن خان در سال‌های ۱۸۸۱، ۱۸۸۲، ۱۸۸۳ و اقدامات نفوذ مسالمت‌آمیز، هزاره‌های شیخ‌علی و شهروندان شمال غرب ولایت بامیان را به حیث اولین کسانی بودند که تابعیت حکومت عبدالرحمن خان را پذیرفتند.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۹۰
سال ۱۸۹۰ میلادی: سردار عبدالقدوس به‌عنوان والی بامیان، تعهد نموده بود تا هزاره‌های ارزگان را که حفظ خودمختاری داخلی و عدم پرداخت مالیات را برای چندین سال تقاضا می‌نمودند، تابع حکومت عبدالرحمن خان سازد.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۹۱
بهار ۱۸۹۱ میلادی: عبدالرحمن خان حمله وسیع از جهت‌های مختلف علیه هزاره‌ها سازماندهی نمود. این جنگ از جانب بامیان توسط سردار عبدالقدوس، از جانب کابل توسط شیرمحمد و از جانب هرات توسط زبردست که اشغال ارزگان را رهبری نموده بود، به راه انداخته شد.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
سال ۱۸۹۱ میلادی: عبدالقدوس با نیروی ۱۰ هزارنفری داخل سرزمین‌های هزاره‌ها شد و با مقاومت مسلحانه روبرو شد.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۹۲
بهار ۱۸۹۲ میلادی: محمد عظیم و محمدحسین رهبران هزاره‌گان، توسط قاضی اصغر که از طرف عبدالرحمن خان برای اخذ تابعیت قیام‌کنندگان هزاره فرستاده شده بود، پشتیبانی شدند و قیام مردم هزاره موج تازه‌ای گرفت.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳
۱۸۹۳
سپتامبر ۱۸۹۳: تقریباً تمام مناطق هزاره‌نشین تابع حکومت عبدالرحمن خان شده بود.
لودینگ آدامک (Ludwing ADAMEC).(۱۳۷۳). از جنگ‌های امیر عبدالرحمن با هزاره‌گان صدسال می‌گذرد، هفته‌نامة سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره دوم، صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۱۵ حوت ۱۳۷۳